Jaren geleden wilde ik eens een jaartallenraadsel maken. Dat is in principe hetzelfde als een kruiswoordraadsel, maar dan met jaartallen. Voor al uw geschiedenis en/of jaartallenfreaks. De eerste maakte ik al op papier in 1998 of 1999. Dat was leuk om te doen, maar het leverde ook wat problemen op. De jaartallen moesten allemaal met een 1 beginnen. Goed, ik kon er wel in stoppen dat de Olympische Spelen in 2004 in Athene plaats zouden vinden, maar voor de rest was de toekomst toch één grote glazen bol. Inmiddels zijn we zo'n slordige tien jaar verder en is er in die tijd zat gebeurd dat ik in het raadsel kon verwerken. En had ik een vorm gekozen waarin het eigenlijk ook geen probleem is dat een jaartal met een 1 begint.
Toch bleef het een heel gepuzzel, want ik kon de juiste vorm niet echt vinden. Een normale vorm, zoals bij een kruiswoordraadsel, kon moeilijk, omdat ik dan in sommige gevallen twee of drie vakjes naast elkaar overhield. Niet fijn, want dan moest ik me beperken tot jaartallen tussen het jaar 10 en 99 of de vroege Middeleeuwen. Verder dan het overlijden van koning Clovis of de kroning van Karel de Grote is er in die jaren ook niks memorabels gebeurd waarbij je als maker het jaartal paraat hebt. Sommige andere vormen voldeden wel aan de eis dat er consequent vier vakjes naast elkaar moesten staan, maar dan was weer het nadeel dat heel veel jaartallen van 1100 tot 1199 gebruikt moesten worden. Niet echt handig, want er zal in de twaalfde eeuw ongetwijfeld veel zijn gebeurd, maar niet zóveel dat ik er veel opgaven aan wilde wijden. Ineens schoot me te binnen dat de vorm zoals die hier beneden staat, wel aardig voldoet. Hoe ik vervolgens dit rooster/diagram gefabriceerd kreeg, is weer een heel ander verhaal, maar goed, het staat er.
Enig geneus in
encyclopedieën en in de
wikipedia heeft onderstaande puzzel opgeleverd. Het idee is dus simpel:
vul overal de jaartallen in. Ik mag ervan uitgaan
dat deze jaartallen normaliter wel correct zijn. Althans, ze zijn
allemaal 'gedubbelcheckt' (zoals een goede journalist betaamt). Of het
in geprinte versie ook allemaal goed overkomt, dat is een tweede. Dus
teken het desnoods even over, mocht je de puzzel mee willen nemen in de
trein. Of op vakantie.
Horizontaal
2. Napoleon bij de slag
bij Waterloo verslagen
4. Slag bij Nieuwpoort
5. In Amsterdam wordt de Magere Brug (voor het eerst) gebouwd
6. Nederlander Adriaan Florenszoon Boeyens wordt paus
7. Olympische Spelen in Salt Lake City
8. Oudste universiteit van Europa in Bologna opgericht
9. Lodewijk Napoleon wordt koning van Nederland
10. Koningin Wilhelmina geboren
11. Het annus mirabilis in de wetenschap; Albert Einstein publiceert
zijn relativiteitstheorie
12. Geboortejaar van George Harrison, Mick Jagger, Roger Waters en
Keith Richards
13. Karel de Goede vermoord
14. Het Amerikaanse congres neemt de door o.a. Thomas Jefferson
opgestelde Onafhankelijkheidsverklaring aan
Verticaal
1. In dit jaar worden
de Olympische Spelen in het Canadese Vancouver georganiseerd
2. Rampjaar
3. Karel de Grote tot keizer gekroond
4. Geboortejaar van toneelschrijver Molière
5. Michelangelo krijgt de opdracht om het plafond van de Sixtijnse
kapel te schilderen
6. De eerste versie van het Domesday boek is klaar
7. Lance Armstrong wint voor de tweede keer de Tour de France
8. De Conferentie van Berlijn, waar Afrika onder de koloniale
mogendheden wordt verdeeld, wordt afgesloten
9. Geboortejaar van componist van Hector Berlioz en schrijver
Prosper Mérimée
10. De Amerikaanse minister George C. Marshall presenteert zijn plannen
voor de wederopbouw van Europa
11. Het eerste filiaal van de Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij
Amsterdam, oftewel HEMA, opent de deuren
12. Keizer Hadrianus geeft opdracht tot de bouw van de muur die zijn
naam zal dragen
13. De Bastille in Parijs wordt bestormd; begin van de Franse revolutie