Woordzoekers

Het moet inmiddels zo'n tien jaar geleden geweest zijn dat ik op een zondagavond met m'n neus boven de atlas hing en op een lumineus idee kwam. Althans, dat vond ik toen. Want ik bedacht dat ik twee van m'n hobby's kon combineren: aardrijkskunde én het bedenken van woordzoekers. Wat was nu het idee? Het plan was om een vel ruitjespapier over een land te leggen, de vorm van het land over te trekken en een woordzoeker in de vorm van dat land te maken. Daar bleef het niet bij: het idee was dat de plaats die je zocht ook op de 'juiste' plaats in de woordzoeker te vinden was. Om een voorbeeld te geven, in een woordzoeker in de vorm van Nederland vond je Groningen in de rechterbovenhoek en Maastricht helemaal rechtsonder terug. En zo geschiedde.

Een woordzoeker van Nederland als geheel bleek vrij lastig (vooral bij de Zeeuwse eilanden bleek het vrij moeilijk om bijvoorbeeld Vlissingen en Middelburg (beiden relatief lange plaatsnamen) te verstoppen), dus dat werden twaalf afzonderlijke woordzoekers. Van elke provincie één. Het bleek een heidens karwei, maar wel lonend. Want de woordzoekers waren in Huize Guidje een groot succes. Dat wil zeggen: de familie, grotendeels actief in het (basis)onderwijs, merkte al gauw genoeg dat deze woordzoekers bijzonder goed van pas kwamen bij de topografieles. En dus was de multomap met de provinciewoordzoekers veelvuldig terug te vinden in allerlei klaslokalen. Kinderen en docenten vonden het geweldig: ze konden gewoon onder schooltijd puzzelen, maar ze staken er ook nog iets van op. Vanwege dit succes (en ik er ook wel zin in had gekregen), maakte ik ook puzzels van landen, eerst Europa, daarna de rest van de wereld.

Maar er moest nog meer mee te doen zijn. En dus bedacht ik dat ze eigenlijk uitgegeven moesten worden. Maar eerst belde ik eens met het octrooibureau. Want moest hier geen patent op aangevraagd worden? De man van het octrooibureau bleek nogal een norse brombeer te zijn die niet onder de indruk was ('meneer, u voegt gewoon iets toe aan het idee van een woordzoeker. Dat stelt niets voor'). En dus moest ik op eigen houtje allerhande uitgevers van schoolmaterialen gaan benaderen, maar ook die toonden geen enkele interesse.

Toch vond ik dat ook meesters en juffen buiten de familie- en kennissenkring hier veel profijt van konden hebben en zodoende kwam ik op een idee. Waarom zette ik de woordzoekers niet 'gewoon' op m'n website? Dat was moeilijker dan ik had gedacht. In een raster in Word trad al snel vervorming op en de pagina's bleken bovendien te klein. En ik kon moeilijk met andere programma's overweg. Vrienden die wel voorzien zijn van het digi-gen werden geraadpleegd maar die wisten geen oplossing. Totdat ik erachter kwam dat opslaan als .pdf'je wellicht een optie was. Alleen zou ik daar weer speciaal - dure - software voor nodig hebben. Dat bleek mee te vallen; uiteindelijk vond mijn vader een eenvoudige manier om van de op wiskunde ruitjespapier uitgeschreven woordzoekers .pdf'jes te maken. Zo eenvoudig, dat ik nu heel Nederland in provinciewoordzoekers op deze pagina aanbied. All yours, downloadt vooral veelvuldig en spread the news! En mocht je ze willen uitgeven, aarzel niet om contact met me op te nemen, want ik heb nog een map vol landenwoordzoekers.

Een paar tips bij deze puzzels. Sommige provincies (te weten Fryslân (ik hanteer de officiële Fryske spelling) Gelderland en Noord-Brabant) zijn verdeeld over twee pagina's. Het idee is om allebei de pagina's uit te printen en dan aan elkaar te plakken. Met lijm of plakband, of wat dan ook. Ten tweede: bij een 'normale' woordzoeker is het zo dat de overgebleven letters een zin of een woord vormen. Dat is bij dit soort puzzels helaas schier onmogelijk, dus er is niet zoiets als een oplossing. Tot slot: het criterium mag dan zijn dat je plaatsen in de woordzoeker trug kan vinden, daar waar ze 'in werkelijkheid' ook liggen, dat is bij een lange plaatsnaam als Hoogezand-Sappemeer natuurlijk relatief. Je kan ze ongeveer op de juiste plek trugvinden. Ook is het in dichtbevolkte gebieden (zoals Zuid-Holland) moeilijk gebleken om alle grote, relevante steden te verstoppen. Dunbevolkte provincies zoals Drenthe waren wat dat betreft stukken handiger. Een allerlaatste noot: deze puzzels heb ik zo'n tien jaar geleden gemaakt en ik heb m'n uiterste best gedaan om te voorkomen dat er fouten in slopen, maar toch kan er ergens een foutje zijn gemaakt. Wilt u dan zo vriendelijk zijn om mij daar even op te attenderen?

(Wellicht ten overvloede, maar om .pdf'jes te lezen heb je Acrobat Reader nodig!)

Deze puzzels zijn al geruime tijd geleden gemaakt, toen Kosovo en Montenegro nog tot Joegoslavië behoorden. Daarom klopt die puzzel helaas niet meer. Macedonië en Albanië wel, daarom heb ik de betreffende puzzel wel gewoon online gezet. Gelukkig krijgen de Balkanlanden op mijn 5mm A4'tjes geen ruzie met elkaar. Sommige puzzels zijn op meerdere pagina's. Het is dan zaak om die goed op elkaar aan te doen sluiten. Dit kan heel simpel door de streepjes voor de namen van de landen pal onder of naast elkaar te leggen. Alleen dán sluiten ze goed aan.

Ik had hier eerst nog een puzzel van Israël, maar de grenzen van dat land wijzigen nogal eens. Bovendien vind ik het nogal een eng land, met de bezetting van Palestina en de onderdrukking van de bevolking aldaar. Geen zin om daar ook nog een leuk puzzeltje aan te wijden. En ik had een puzzel over Canada, maar daar is het probleem dat de namen van de steden nogal eens wijzigen. Zo hebben veel plaatsen die eerst Engelse namen hadden, inmiddels de (oude) Inuit naam teruggekregen. Daardoor kloppen de puzzels niet meer.

Marokko
Saoedi-Arabië
Iran
Kazachstan / Mongolië
China
Filipijnen
Indonesië
Japan
Verenigde Staten
Mexico
Suriname / Aruba / Bonaire / Curaçao
Australië
Nieuw-Zeeland
Fiji / Tahiti & Mooréa / Rapa Nui (Paaseiland)